چرا بعضی جوشها ترک میخورند؟ (بخش سوم)
در قسمت اول و دوم این مطلب، با مواردی از دلایل ترک خوردن جوش آشنا شدید. در قسمت سوم و پایانی با دیگر دلایل ترک خوردگی جوش آشنا خواهید شد.
حالا که کمی بیشتر در مورد ترک خوردگی گرم دانستید، بیایید نگاهی دقیق به چگونگی ایجاد ترکخوردگیهای سرد بیندازیم. تشخیص این نوع ترکها کمی دشوارتر است، خصوصاً اینکه بعد از اتمام جوشکاری اولیه، تمایل دارند خودشان را خوب جلوه بدهند.
ترکخوردگی سرد
همانطور که ممکن است حدس زده باشید، ترکهای سرد در دمای زیر ۶۰۰ درجه فارنهایت ایجاد میشوند. فقط انجام یک بار جوشکاری لازم است تا متوجه شوید عمق مناسب جوشکاری، به مخلوط قوی گرما، آمپراژ و سرعت ِهمزمانِ مواد پرکننده و قوس نیاز دارد. اگر گرمای کافی نداشته باشید، جوشکاری شما خیلی محکم نخواهد بود.
اکثر ترکهای سرد از فلز پایه شروع میشوند و تا فلز جوش خورده ادامه پیدا میکند. ممکن است شما فلز جوش داده شده را آنقدر داغ کرده باشید که در فلز پایه ذوب شود، اما اگر باز ترکهایی ایجاد شود، معلوم است که هیچکدام را به دمای مناسب نرساندهاید تا اتصال مناسب ایجاد شود. به همین دلیل، ترکخوردگی سرد اغلب میتواند در فلزات ضخیمتر ایجاد شود.
قبل از اینکه بیش از حد در پیشگیری از ترکخوردگی درگیر شویم، بیایید رایجترین نوع آن را بررسی کنیم:
ترکهای منطقه تحت تأثیر گرما
مطابق سایت WeldingAnswers.com، “بیشترین علل ایجاد این نوع ترک عبارتند از: هیدروژن اضافی، میزان فشار باقیمانده بر روی جوش و مقدار زیاد کربن روی مواد پایه.” سطح فشار بر جوش، بسته به شرایط ممکن است باعث ایجاد ترکخوردگیهای مختلف شود، اما ما در اینجا به منطقه تحت تأثیر گرما یا ترکهای HAZ خواهیم پرداخت که ارتباط زیادی با عنصر هیدروژن دارند.
ابتدا اجازه دهید در مبحث جوشکاری، موضوعی را در مورد هیدروژن روشن کنیم. با خنک شدن فلز جوش خورده، هیدروژن به بیرون پراکنده میشود، دقیقاً مثل انتقال گرما از منبع به سمت دورترین نقاط فلز. اما هیدروژن فشار بیشتری نسبت به انتقال گرما ایجاد میکند و همانطور که از میان فلز حرکت میکند، ممکن است ناموزون پخش شود و حفرههای ریزی در بین ساختار فلز ایجاد کند. حالا این فلز برای هر شرایطی که بکار گرفته شود باید مطمئن شوید که بقدر کافی محکم باشد.
برای جلوگیری از هیدروژن ناشی از ترکهای HAZ، در طی فرآیند جوشکاری دقت کنید. به عنوان مثال، مواد پرکننده شما باید کم هیدروژن باشد. یا H4 و یا H8 را انتخاب کنید یا آنهایی را که خنثیکننده قوی هیدروژن هستند مثل فلوراید، سدیم و کلسیم. همچنین یادتان باشد که مواد پرکننده خود را در یک منطقه خشک و همدما با دمای اتاق نگه دارید.
روش دیگر برای مراقبت از هر مورد هیدروژنی که ممکن است پیش بیاید، گرم کردن فلزات قبل از شروع جوشکاری است؛ درست مثل مواقعی که باید فِر را قبل از شروع شیرینیپزی گرم کنید. شما مواد خود را قبل از جوشکاری به دمای بالا میرسانید، تا سطح فشار روی آنها کم شود. مکانیکها می دانند که یک ماشین وقتی به دمای مورد نیاز عملکردش میرسد بهترین کارایی را نشان میدهد و همین امر در مورد مواد جوشکاری هم وجود دارد.
تشخیص و پیشگیری از ترکخوردگیهای بعدی
همانطور که سایت TheFabricator.com تذکر داده، “علت اصلی ایجاد ترک زمانی است که فشارها بیشتر از مقاومت فلز جوش، فلز پایه یا هر دو باشد.” دانستن اینکه چرا جوش دچار ترکخوردگی میشود به شما کمک میکند در آینده مشکلاتی را که هنگام جوشکاری با آن روبرو میشوید، تشخیص داده و درمان کنید. با انواع ترکهای بالا آشنا شوید تا اگر زمانی در حین کارتان با آنها روبرو شدید، با توجه به علل ایجادشان، راه حل لازم را پیاده کنید. بهترین آموزشی که میتوانید به خود بدهید این است که در صورت خراب شدن نتیجه کارتان، بدانید چه باید بکنید چون خواهناخواه چنین اتفاقاتی خواهد افتاد. اگر بتوانید با بدترین مشکلات مقابله کنید، جوشکار بهتری خواهید بود.
منبع: workshopwelding.com