نکات مهم در جوشکاری مس (بخش اول)

از جوشکاری مس چه می دانیم؟

مس یک فلز نرم و غیر آهنی است که با استفاده از چندین فرآیند جوشکاری می‌توان به راحتی آن را خم کرد، برش و شکل داد و به دیگر قطعات مسی متصل کرد. اغلب از این فلز برای ساخت وسایل تزئینی خانگی و معماری استفاده می‌شود و چون یک رسانای عالی برق و گرما هم هست به همین دلیل بطور گسترده‌ای در صنعت برق مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ در حالی که از لوله‌ها، شیرآلات و سایر اتصالات مسی معمولاً در صنعت لوله کشی هم استفاده می‌شود.

از آنجا که مس خیلی قابل انعطاف و بسیار چکش پذیر است، از آن به عنوان عنصر اصلی صدها آلیاژ مختلف از جمله مس برنز یا برنج، برنز و نیکل هم استفاده می‌شود. آلومینیوم، نیکل، روی، قلع و سیلیکون، متداول‌ترین عناصر آلیاژی مورد استفاده برای تولید آلیاژهای مس هستند.

چون مس خالص بیش از حد قابل انعطاف است که بتوان با موفقیت تراشکاری‌اش کرد، مقادیر کمی از عناصر دیگر به آلیاژهای مختلف آن اضافه می‌شود تا قابلیت چکش‌کاری و شکل‌پذیری این فلز را بهبود ببخشند و همچنین دی‌اکسیداسیون فلز، مقاومت آن در برابر خوردگی، خواص مکانیکی و جوابدهی آن به روش‌های حرارتی‌ را افزایش دهند. در حال حاضر، بیش از  ۳۰۰ نوع آلیاژ مس به صورت تجاری در دسترس است.

جوشکاری مس به مس یا مس به آلیاژهای مس

اکثر اتصالات مس به مس و مس به آلیاژهای مس را می‌توان با استفاده از فرآیندهای جوشکاری یا لحیم کاری با موفقیت انجام داد. روند دقیق انتخاب شده بستگی زیادی به جوشکاری مس خالص یا آلیاژ آن دارد. اگر در حال جوشکاری آلیاژ مس هستید، عناصر آلیاژ و همچنین سایر فاکتورهایی که هنگام جوشکاری در نظر گرفته می شود، از جمله مواد پرکنندهء بکار گرفته شده، تعیین می‌کنند که از کدام فرآیند استفاده شود.

البته، جوشکاری‌های مختلف و فرآیندهای مربوط به آنها به ابزارها و تکنیک‌های مختلفی نیاز دارند و پر واضح است که یادگیری مهارت‌های مورد نیاز برای هر فرآیند جزو اصلی‌ترین ِبایدهاست.

 

لحیم‌کاری/ جوشکاری مس

لحیم‌کاری یکی از اولین روش‌های اتصال فلز و شامل حرارت دادن به فلز پرکننده (به شکل سیم پرکننده) است به حدی که ذوب شود و مفاصل را پر کند. لحیم‌کاری نرم یا به زبان ساده لحیم‌کاری، راحت‌ترین فرآیندی است که معمولاً در خانه‌ها و همه‌جا برای تعمیر وسایل کوچک فلزی از آن استفاده می‌شود. این همچنین روشی است که توسط لوله‌کش‌ها برای اتصال و تعمیر لوله‌ها و اتصالات مسی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

به منظور انجام لحیم‌کاری نرم، شما می‌توانید از آهن لحیم‌کاری ارزان قیمت یا یک مشعل دمنده با شار مناسب استفاده کنید. چون لحیم‌کاری سخت شامل گرم کردن مواد پرکننده تا دمای بسیار بالاتر است، بنابراین نسبت به سایر اتصالات لحیم شده، می‎تواند اتصالات بسیار قوی‌تری ایجاد ‌کند. چون در این روش مواد پرکننده متفاوتی بکار می‌رود که معمولاً همگی شامل نقره هستند، بنابراین اغلب از آن بعنوان لحیم‌کاری نقره یاد می‌شود. با این حال، لحیم‌کاری واقعی در دمای حتی بالاتر هم انجام‌ می‌شود.

لحیم کاری سخت یا بِرِیزکاری (Brazing)/ جوشکاری مس

اساساً بِرِیزکاری هم تکنیکی مشابه لحیم‌کاری است و از همان نوع مواد پرکننده (سیم یا میله لحیم کاری) برای آن استفاده می‌شود. در این روش، اتصالات باید بسیار به هم نزدیک باشند تا عمل مویرگی بتواند فلز پرکننده را در بین قطعات مسی که باید به هم متصل شوند، جاری کند. حتی با اینکه دمای مورد استفاده باید به مراتب بالاتر از حد مورد نیاز برای لحیم‌کاری نرم باشد، فلز پایه نباید تا آستانه نقطه ذوب گرم شود.

از لحیم کاری سخت که به طور گسترده برای کار لوله‌کشی استفاده می‌شود، ممکن است برای اتصال انواع مختلف فلز و همچنین قطعات فلزی که دارای ضخامت‌های مختلفی هستند هم استفاده شود.